Cerkiew greckokatolicka pw. św. Dymitra Męczennika (obecnie kościół rzymskokatolicki pw. Matki Bożej Niepokalanej)
Położenie
Wieś Desznica położona jest wzdłuż potoku Ryj, na południowy - zachód od Nowego Żmigrodu i Kątów.
We wsi znajduje się kościół parafialny, który wcześniej był cerkwią greckokatolicką. Położony jest 200 metrów od przystanku autobusowego Desznica Szkoła.
Historia
Osadę lokowano na prawie wołoskim, pierwsze wzmianki o niej pochodzą z 1540, wieś należała wtedy do dóbr królewskich. Potem prawa do niej przejął ród Stadnickich, następnie pod koniec XIX wieku trafiła pod rządy Gaszyńskich i księcia Sanguszko. Potem rządy przejęli Żydzi i rozparcelowali wieś w 1884 roku.
W czasie I wojny światowej toczyły się w Desznicy walki, po których pamiątką pozostał cmentarz.
Cerkiew w Desznicy wybudowano w 1790 roku. Konsekrowano ją w 1891 roku, tuż po zakończeniu upiększania i odnowienia jej sfinansowanego przez greckokatolickiego kardynała Sylwestra Sembratowicza. Cerkiew była remontowana również w kolejnych latach - 1898, 1901, 1930.
Podczas frontu w styczniu 1945 roku świątynia została poważnie zniszczona pociskami.
Architektura
Cerkiew zbudowana jest z ciosanego piaskowca pochodzącego z tutejszych terenów. Wyglądem przypomina typowe kościoły rzymskokatolickie. Posiada dużą nawę i mniejsze od niej prezbiterium z zakrystią. Dachy dwuspadowe kryte są blachą.
Wnętrze/wyposażenie
We cerkwi były cenne obrazy wykonane przez włoskiego malarza, zostały wywiezione na tereny ZSRR przez wyjeżdżających Łemków.
Ściany świątyni są pokryte polichromią. Nad prezbiterium znajdują się postacie Trójcy Świętej. W nawie głównej na suficie obraz Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Na ołtarzu bocznym można zobaczyć piękną ikonę - Ecce Homo. W ołtarzu głównym znajdują się fragmenty relikwii św. Katarzyny i św. Wojciecha.
W cerkwi znajduje się żyrandol przywieziony ze świątyni w Kotani, podobnie jak dzwon.
Co można zobaczyć
Na skarpie poniżej cerkwi leży cmentarz wojenny nr. 7 z I Wojny Światowej projektu Duszana Jurkowicza.
Na cmentarzu parafialnym stare łemkowskie nagrobki. W okolicy kilka starych kapliczek.
